سیستمهای اطفاء حریق دستی و اتوماتیک
این شرکت در زمینه طراحی ، تأمین نصب و راه اندازی سیستم هـای اطفاء حریق فعالیت می نماید. کلیه خدمات فوق الذکر با بهره گیری از پشتیبانی نرم افـزاری و سخت افزاری کمـپانی هـای خـارجی طـرف قـرار داد انجـام می گـردد .
خاموش کننده های دستی
کارخانه های زیادی در کشورهای مختلف در طراحی و ساخت دستگاه های خاموش کننده فعالیت میکنند و هر کارخانه ، بنا به سلیقه ی شخصی ، آن را طراحی و اجرا میکند. این تنوع و گوناگونی در تولیدات، شناخت و گاهی کاربرد آنها را مشکل میسازد. با توجه به نمونه های ارائه شده در این مقاله و این که امکان تک تک تمامیه تولیدات و ساخته ها امکان پذیر نمی باشد، بعضی از علائم و مشخصاتی که به وسیله سازندگان ارائه میشود یا روش های دیگر که در این امر میتواند واقع گردد،
در ذیل آمده است :
الف ) استاندارد
موئسسه استاندارد معمولآ سازنده را ملزوم به نوشتن اطلاعات لازم روی بدنه می نماید، به همین علت روی بدنه خاموش کننده ها، اطلاعاتی از قبیل نوع مواد اطفائی، ظرفیت، موارد استفاده و طرز کار با آن بر روی برچسب نوشته و یا بصورت نقاشی(شماتیک) راهنما کشیده شده و بر روی خاموش کننده نصب میگردد.
حروف
شاید امکان خواندن و نوشتن کلمات خارجی برای همه استفاده کنندگان وجود نداشته باشد، به همین دلیل بعضی از حروف که نماینده یک گروه از مواد قابل اشتعال میباشد و از خاموش کننده مذکور میتوان برای اطفاء حریق از آنها استفاده کرد.
حروف (A)
این حروف معمولآ روی بدنه خاموش کننده ای که برای حریق جامدات مانند چوب، کاغذ، پارچه و مقوا است نوشته میشود.
حروف (A,B)
این حروف معمولآ روی بدنه خاموش کننده ای که برای حریق جامدات معمولی مانند موارد بالا و مایعاتی از قبیل نفت، بنزین و ... مناسب است نوشته میشود.
حروف (A,B,C)
این حروف معمولآ روی بدنه خاموش کننده ای که پودر داخل آن برای سه گروه آتش سوزی جامدات و مایعاتی که ذکر شد، به اضافه ی وسایل الکتریکی استفاده میشود.
حروف (B,C)
این حروف معمولآ روی بدنه خاموش کننده ای که برای آتش سوزی مایعات و وسایل الکتریکی مناسب است نوشته میشود.
شناسایی نوع خاموش کننده از طریق رنگ بدنه سیلندر
1 ) خاموش کننده ی محتوی آب به رنگ (قرمز)
2 ) خاموش کننده ی محتوی پودر به رنگ (آبی)
3 ) خاموش کننده ی محتوی گاز CO2 به رنگ (مشکی)
4 ) خاموش کننده ی محتوی هالوژنه به رنگ (سبز)
5 ) خاموش کننده ی محتوی کف به رنگ (زرد یا کرم رنگ)
شناسایی از روی قطعات دستگاه
1 ) خاموش کننده محتوای گاز CO2 دارای بدنه ای یک تکه، بدون درز و نازل قیفی شکل است.
2 ) خاموش کننده محتوای آب دارای نازل با قطر کم است.
3 ) خاموش کننده محتوای پودر دارای نازل معمولی میباشد.
4 ) خاموش کننده محتوای کف مکانیکی دارای نازل با سوراخ های هواکشی است.
شرکت آتش دام در زمینه ، تهیه و تأمین کلیه اقلام مربوط با ایمنی و اطفاء حریق که شامل کپسول های اطفاء حریق ، پرتابل و چرخدار در سایزها و انواع گوناگون کپسول ، پودر آتش نشانی ، کپسول بیورسال ، کپسول فوم و آب، کپسول گاز CO2 ، شیلنگ آتش نشانی، نازل و غیره فعالیت می نماید و انواع گوناگون تجهیزات فوق را با بالاترین کیفیت ، استانداردها و گواهینامه های معتبر جهانی عرضه مینماید.
امیدواریم که مطالب آموزشی داخل سایت تونسته باشه در راستای کمک به شما عزیزان مفید بوده باشه .
در ادامه مطالب به بحث خاموش کننده ها میپردازیم
انواع خاموش کننده ها
این گونه خاموش کننده ها دو نوع اند:
1 ) خاموش کننده های آبی 2 ) خاموش کننده های آب و گاز
خاموش کننده های آبی
این گروه از خاموش کننده های دستی معمولآ دارای ظرفیت 9 لیتری یا بیشتر میباشند و برای استفاده در آتش سوزی های گروه A مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از مشکلاتی که این نوع خاموش کننده ها دارند این است که در مناطقی که درجه هوای آن کمتر از 40 درجه فارنهایت (4 درجه سانتی گراد) میباشد و به دلیل یخ زدن آب غیر قابل استفاده میشوند ، کارخانه های سازنده جهت رفع این مشکل در مناطق مذکور به جای آب از محلول ضد یخ استفاده میکنند که حتی در برودت 40- درجه سانتی گراد نیز قابل استفاده میباشند.
قدرت پرتاب
قدرت پرتاب این نوع خاموش کننده طبق استاندارد کشور انگلیس (7) متر بوده ولی در استاندارد مربوط به کشور آمریکا قدرت پرتاب آن را ( 10 تا 12 متر) تعیین کرده اند. فشار مورد نیاز برای تخلیه، از هوای فشرده در درون خاموش کننده تآمین میگردد و از این خاموش کننده میتوان بصورت متناوب استفاده نمود، مدت زمان تخلیه آن بصورت مداوم طبق استاندارد کشور انگلیس 60 ثانیه و طبق استاندارد آمریکا 55 ثانیه میباشد .
(این نوع خاموش کننده در زمان شارژ کامل دارای (10 بار یا 150 PSI ) فشار می باشد)
چون بدنه این نوع سیلندر همیشه تحت فشار مدام قرار دارد باید مقاومتی برابر با 40 اتمسفر (600PSI) را دارا باشد.
معمولآ بر روی در پوش خروجی این نوع خاموش کننده ها فشار سنجی دارد که یکی از علائم شناسایی وضعیت درون سیلندر
میباشد.
فشار سنج مذکور معمولآ به دو منظور به کار برده میشود:
1 ) فشار درون سیلند را مشخص میکند.
2 ) از آنجایکه سیلندر فاقد شیر ایمنی است، در صورتیکه فشار درون سیلندر خاموش کننده به هر دلیلی افزایش یابد و از حد معمول
بیشتر گردد، فشار سنج از هم پاشیده و فشار سیلندر تخلیه میگردد.
معمولآ شیر خروجی این نوع خاموش کننده ها بصورت اهرمی است و جهت جلوگیری از تخلیه آن یک پین که سر آن بصورت گرد است و در زیر اهرم قرار میدهند، که اصطلاحآ به آن ضامن گفته میشود تا در صورت لزوم جهت استفاده از خاموش کننده ها، میبایست ابتدا ضامن را بیرون کشیده و سپس با قرار گرفتن در موقعیت مناسب نسبت به حریق، با یک دست خاموش کننده را گرفته و با دست دیگر نازل را وسپس با فشار اهرم مربوطه محتویات خاموش کننده را بر روی آتش بریزید.
آزمایش های متناوب جهت این نوع خاموش کننده ها:
جهت حصول اطمینان از عملکرد این نوع خاموش کننده، هر ماه یکبار بازدید ظاهری از خاموش کننده انجام دهید.
در بازدید، ازطریق فشارسنج، فشار داخلی سیلندر را مشاهده کرده و از سالم بودن دستگاه از لحاظ ضربه دیدگی ، سالم بودن شیر و پلمپ و همچنین سالم بودن شیلنگ آن اطمینان حاصل نمائید. در صورت امکان سالی یکبار در حریق آموزشی از آن استفاده نمایید و مجددآ آن را شارژ نمایید و هر دو سال یکبار هم بدنه خاموش کننده باید با فشار معین (24 بار / 300 الی 350 PSI ) تحت آزمایش هیدرواستاتیک قرار گرفته تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل گردد.
خاموش کننده های آب و گاز
این نوع خاموش کننده ها هم مانند خاموش کننده آب تحت فشار میباشد، یعنی محتوای سیلندر آب و یا محلول ضد یخ است و درون آن توسط گاز خالی میباشد. بطور کلی در هر دو نوع خاموش کننده جهت جلوگیری از زنگ زدگی داخل سیلندر را با لایه ای نازک از پلاستیک یا ماده ضد زنگ میپوشانند. تفاوت این دو نوع خاموش کننده در نوع عامل فشار آنها میباشد. جهت تآمین فشار مورد نیاز در این نوع خاموش کننده از گاز CO2 تحت فشار در یک سیلندر کوچک به نام کارتریج استفاده میشود. مقدار تخلیه هر دو نوع خاموش کننده 95% در زمان شارژ کامل میباشد. باید توجه داشت نوعی از همین خاموش کننده وجود دارد که نازل آن دوش مانند است و آب را بصورت مه به بیرون ارسال میکند واستاندارد انگلیسی قدرت پرتاب این نوع خاموش کننده را 4 متر تعیین نموده ، در صورتی که قدرت پرتاب نوع مستقیم 7 متر میباشد.
آزمایش های مقرری خاموش کننده آب و گاز
جهت اطمینان از عملکرد این نوع خاموش کننده هر ماه یکبار از خاموش کننده بازدید کنید، بدین صورت که با احتیاط در پوش را باز کرده و کارتریج را از سیلندر بیرون بیاوردید، سپس آن را وزن کنید، در صورتی که بیش از 10% از وزن گاز که روی کارتریج نوشته شده است کم شده باشد، باید مجددآ آن را شارژ کنید. پس از آن بدنه، میله ضربه، کف، سوزن، واشر، و راه خروج را کاملآ بازدید کنید.
در صورت امکان سالی یکبار در یک حریق آموزشی از خاموش کننده استفاده نمایید و مجددآ آنرا شارژ کنید.
سیلندر خاموش کننده باید هر 2 الی 5 سال یکبار با فشار معینی که روی خاموش کننده حک شده است (24بار) آزمایش شود، تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل گردد.
کارتریج باید هر 5سال یکبار با فشار معینی مورد آزمایش مقاومت بدنه قرار بگیرد.
خاموش کننده های CO2
از گذشته دور تا کنون این گاز به عنوان یک گاز ضد حریق در دستگاه های ثابت اتوماتیک مورد استفاده قرار میگرفته است. گاز CO2 دارای خواص زیر میباشد:
گازی است غیر قابل اشتعال ، خنثی، بدون بو ، غیر سمی و هادی جریان الکتریسیته نبوده ، وزن آن 1/5 برابر هوا میباشد و به همین خاطر در موقع اطفاء به نحوی سطح آتش را پوشانده و جانشین اکسیژن میشود و در نتیجه عمل اطفاء به نحو احسن انجام میشود.
حجم سیلندر خاموش کننده محتوای گاز CO2 که تحت فشاری حدود 55-60 اتمسفر (800-900 PSI) است که بصورت مایع در آمده و در سیلندر قرار گرفته است. فضای خالی جهت انبساط گاز وجود دارد، چون بدنه خاموش کننده باید فشار زیادی را متحمل شود بنابراین آن را یک تکه و بدون درز و جوش در کوره با حرار 900 درجه میسازند.
اگر جنس آن از آلومینیوم باشد، وزن آن نسبتآ کمتر از زمانیست که جنس بدنه از فولاد باشد.
انواع دستی این خاموش کننده با ظرفیت های 1 تا 6 کیلوگرم ساخته میشود. در ظرفیت های بیشتر بصورت چرخدار و یا دستگاه های ثابت اتوماتیک طراحی و مورد استفاده قرار میگیرد.
بدلیل اینکه گاز CO2 در محل مصرف هیچ اثری از خود بجای نمیگذارد بیشتر درمحل های سر بسته و جهت اطفاء حریق های کلاس (C و B) وسایل الکتریکی و دستگاه های کامپیوتری و بطور کلی وسایل برقی مورد استفاده قرار میگیرد.
این خاموش کننده ها معمولآ قابل کنترل هستند، نازل خاموش کننده گاز CO2 به شکل قیفی یا شیپوری است و علت آن نیز این است که از سرعت زیاد گاز به هنگام خروج جلوگیری کند و به آن اجازه ی انبساط داده شود و از ایجاد صدای زیاد نیز جلوگیری میکند. لازم به ذکر است که یک پوند گاز CO2 مایع در صورت آزاد شدن (8 فوت) مکعب گاز تولید میکند، این توسعه زیاد حجمی اثر شدید خنک کنندگی داشته، بطوریکه برودتی برابر با 110- درجه فارنهایت ایجاد مینماید. اگر چه دی اکسید کربن سمی نیست ولی وقتی به میزان زیاد در فضای بسته مورد استفاده قرار بگیرد میزان اکسیژن هوا را کم کرده و هر شخصی که در محل مذکور حضور داشته باشد، دچار کمبود اکسیژن شده و در نتیجه ایجاد خفگی به وی دست میدهد.
چنانچه به هر علتی فشار داخل سیلندر افزایش یابد، سوپاپ ایمنی که درون آن یک دیسک پاره شونده وجود دارد، عمل کرده و تمام
گاز سیلندر تخلیه میگردد. مقاومت این دیسک در حدود (180 اتمسفر) یا (2100PSI) میباشد، به همین خاطر سیلندر خاموش کننده گاز CO2 نباید در زیر تابش مستقیم نور خورشید و یا در مجاورت دستگاه های حرارتی قرار بگیرد. بدنه این نوع خاموش کننده باید قادربه تحمل فشاری معادل (450 اتمسفر) یا (7000PSI) باشد.
جهت کار با این نوع خاموش کننده، ابتدا دستگیره را گرفته و ضامن را بیرون بکشید، سپس اهرم را فشار دهید و گاز را بر روی
حریق بریزید، باید مراقب باشید که اعضای بدنتان با شیپور تخلیه کننده تماس پیدا نکند زیرا این قسمت بدلیل برودت زیاد ممکن است
باعث سوختگی در محل تماس شود.
مکانیزم شیر این خاموش کننده باید طوری باشد که به سرعت، باز یا بسته گردد، در غیر اینصورت گاز تبدیل به یخ شده و راه خروجی
را مسدود میکند، به همین خاطر از شیرهایی با مجرای خروجی بسیار کوچک در این نوع دستگاه استفاده میگردد. مقدار تخلیه این
نوع خاموش کننده 95% است و حداکثر پرتاب آن (2) مترمیباشد. زمان تخلیه این خاموش کننده بستگی به وزن گاز آن دارد و
حداکثر 20 ثانیه میباشد.
آزمایش های مقرری
هر شش ماه یکبار از سالم بودن دستگاه شامل زنگ زدگی، ضربه خوردگی، صدمه دیدگی نازل و لوله و در آخر سالم بودن شیر
اطمینان حاصل کنید، سپس خاموش کننده را وزن کرده و در صورتی که بیشتر از 10% از وزن گاز داخل سیلندر کم شده باشد، باید
مجددآ شارژ گردد و هر 5سال یکبار بدنه خاموش کننده باید با فشاری معادل (3000 تا 3600) و (200 PSI و 250 PSI) آزمایش
گردد.
خاموش کننده های پودری
پودر خاموش کننده، عبارت است از مخلوطی از بعضی مواد شیمیایی که جهت خاموش کردن آتش بکار میرود. در گذشته نحوه ی
استفاده از پودر خاموش کننده بدین صورت بوده است که تعدادی قوطی یا ظروف را به اشکال مختلف پودر کرده و در جاهای
مناسب قرار میدادند و با شروع آتش سوزی افراد مسئول درب قوطی ها را باز کرده و پودر داخل آنرا بر روی آتش میپاشیدند.
با گذشت زمان برای پاشیدن پودر بر روی آتش دستگاه های خاموش کننده پودری طراحی و ساخته شد.
انواع پودرهای خاموش کننده
1 ) پودر شیمیایی که برای اطفاء حریق غیر فلزات کلاس A و B و C بکار میرود.
2 ) پودر خشک که برای اطفاء حریق فلزات کلاس D بکار میرود.
پودر شیمیایی خود به دو گروه تقسیم میشود:
الف) پودر شیمیایی معمولی که پایه آن بی کربنات سدیم، بی کربنات پتاسیم، بی کربنات اوره و پتاسیم کلراید میباشد و
برای اطفاء حریق کلاس B و C مناسب میباشد.
ب) پودر شیمیایی چند منظوره که برای اطفاء حریق کلاس های B و C مناسب میباشد و پایه آن فسفات آمونیوم میباشد.
پودر خشک
پودر خشک که برای آتش سوزی های فلزات قابل اشتعال مانند، سدیم، منیزیم، آلومینیوم و غیره، مناسب میباشد خود بر چند نوع
است:
1 ) نوع –C) ) : ترکیبی از گل خشک و گرافیت و کلرو سدیم و خون خشک شده حیوانات است. نوعی دیگر از این نوع خاموش کننده وجود دارد که پایه آن سدیم کلراید به اضافه ترموپلاستیک است.
2 ) نوع (_S) : ترکیبی است از کلرور سدیم، کلرور پتاسیم و کلرور باریوم که پس از ریختن بر روی آتش یک پوسته ضخیم
روی آتش ایجاد میکند و مانع از ادامه ی آتش سوزی میشود و حریق را خاموش میکند.
بطور کلی دو روش جهت تخلیه خاموش کننده های پودری وجود دارد:
1 ) خاموش کننده های پودروهوا
2 ) خاموش کننده های پودروگاز
خاموش کننده های پودروهوا :
حجم سیلندر پودر و بقیه آن هوای خشک یا نیتروژن میباشد و در زمان شارژ، فشار آن باید 10 بار (150 PSI) باشد.
به دلیل اینکه پودر در داخل خاموش کننده به طور دائم تحت فشار میباشد احتمال کلوخه شدن در آن زیاد است، بنابراین هر از گاهی
لازم است خاموش کننده را سرو ته کنیم و مجددآ در جای خود بگذاریم. اغلب بر روی این خاموش کننده ها فشار سنج وجود دارد که
فشار درون سیلندر را نشان میدهد.
این خاموش کننده از نوع قابل کنترل بوده و در وزن های مختلف از 5 کیلیویی تا 14 کیلیویی وجود دارد و زمان تخلیه بستگی به
وزن مواد محتوای آن دارد، به طوری که از 8 ثانیه تا 14 ثانیه میباشد و مقدار تخلیه آن در زمان شارژ کامل حداقل 85% است و
قدرت پرتاب این خاموش کننده 6 متر است و جهت آتش های کلاس های مختلف بکار میرود.
(خاموش کننده های پودری بالای 12 کیلو و یا از 25 کیلو به بالا چرخدار میباشند)
آزمایش های مقرری جهت خاموش کننده های پودروهوا:
هر ماه یکبار بازدید ظاهری از خاموش کننده به عمل آید و دراین بازدید فشار درون سیلندر را از روی فشار سنج مشاهده و
سپس بدنه و پلمپ را بازدید کنید، در صورت امکان سالی یکبار در حریق آموزشی از خاموش کننده استفاده شود و سپس واشرهای
آن تعویض گردد و اهرم آن با روان کننده روان شود و مجددآ آن را شارژ نمایید. در صورت محدودیت میتوانید پودر خاموش کننده
را آزمایش کنید و در صورت اطمینان از سالم بودن پودر، به وسیله ی دستگاه پودررا تخلیه و از فیلترهای مربوطه گذرانده و
مجددآ آنرا شارژ نمایید.
خاموش کننده های پودروگاز
این خاموش کننده ها خود به دو گروه تقسیم میشوند:
1 ) کارتریج داخل 2 ) کارتریج بیرون
کارتریج داخل :
عامل فشار در این نوع خاموش کننده ها گازCO2 میباشد که در داخل یک سیلندر کوچک قراردارد که این سیلندر زیردرپوش و
در داخل سیلندر خاموش کننده قرار گرفته است، در هنگام استفاده، با فشار اهرم راه خروجی گاز از داخل کارتریج بازوهمراه
گاز، محتویات داخل سیلندر را تحت فشار قرار داده و به بیرون هدایت میکند.
کارتریج بیرون :
در این نوع محتوای گاز CO2 خارج از استوانه قرارگرفته است و مجرای خروجی گاز کارتریج به بدنه خاموش کننده وصل میشود
که عملکرد آن هم ضربه ای ، هم فلکه ای و هم اهرمی میباشد.
در خاموش کننده های پودری کارتریج دار چنانچه به هر صورت گاز وارد سیلندرشد و مقدار کمی از پودر آن مصرف گردیده،
نمیتوان برای استفاده بعدی به آن اطمینان کرد، بنابراین باید گاز داخل سیلندر را تخلیه و سپس در پوش را باز کرده و کارتریج آن
را تعویض نمایید. جهت تخلیه گاز از درون سیلندر کافیست خاموش کننده را سرو ته کنید و اهرم آنرا فشار دهید تا تمام گاز آن خارج
گردد.
طریقه کار با خاموش کننده پودر و گاز (کارتریج بیرون):
در نزدیکی محل آتش سوزی، خاموش کننده را روی زمین بگذارید، ضامن را بکشید سپس لوله لاستیکی را از گیره خارج کنید و
آنرا با دستگیره با هم نگه دارید، بدون آنکه بدن یا سر و صورت خود را در مسیر سوپاپ ایمنی خاموش کننده قرار دهید شیر گاز را
باز کنید. (در نوع ضربه ای ضربه بزنید) سپس با یک دست نازل را و با دست دیگر خاموش کننده را گرفته و با فشار بر روی
اهرم نازل، پودر را بر روی آتش بپاشید.
طریقه کار کرد با خاموش کننده پودروگاز (کارتریج داخل):
دراین نوع خاموش کننده، کارتریج در داخل بدنه سیلندر و زیر درپوش قرار میگیرد. هنگامی که ضامن را بیرون کشیدید اهرم را
فشار دهید تا گاز از داخل کارتریج وارد بدنه سیلندر شود، سپس با یک دست نازل را گرفته و با دست دیگر اهرم را فشار دهید تا
پودر بر روی آتش پاشیده شود.
آزمایش های مقرری خاموش کننده پودروگاز
هر ماه یکبار درب سیلندر را باز نموده تا از کلوخه نشدن پودر مطمعن شوید، از باز بودن خروجی سیلندر، همچنین سالم بودن لوله لاستیکی اطمینان حاصل کرده ، کارتریج را وزن کرده تا از شارژ بودن آن مطمعن شوید، چنانچه بیش از 10% وزن گاز درون آن کم شده باشد آنرا شارژ کنید، در صورتی که امکان دارد سالی یکبار در حریق آزمایشی از خاموش کننده استفاده کنید و مجددآ آنرا شارژ نمایید.
(هر کارتریج با 110 گرم یا 4 انس گاز CO2) پر شده است.
خاموش کننده های هالوژن B.C.F
گرچه مواد هالوژنه به عنوان ماده اطفاء حریق، قابل قبول شناخته شده میباشد و استفاده از این مواد به دلیل صدمه زدن به لایه ازن، محدود و ممنوع شده است ولی احتمال دارد که در بعضی از شرکت ها و موسسات هنوز از این خاموش کننده ها استفاده شود. بمنظور ساخت مواد اطفائیه در این خاموش کننده ها از دو ماده، به نام های CH4 و H6C2 به عنوان مواد پایه استفاده میشود که البته مواد هالوژنه جایگزین هیدروژن این ترکیبات میشود و مواد بدست آمده قابلیت اشتعال نداشته و حدودآ 4 الی 5 برابر از هوا سنگین تر هستند و به سرعت روی حریق را پوشانده و مانع رسیدن اکسیژن به حریق میشود و از طرفی در واکنش های زنجیره ی سوختی دخالت کرده و در نتیجه عمل اطفاء صورت میگیرد. این مواد تا زمانیکه در داخل سیلندر یا ظروف سر بسته هستند، بصورت مایع و درمحیط بصورت گاز دیده میشوند.
این خاموش کننده ها را میتوان در اکثر حریق ها استفاده نمود، بخصوص در حریق های دستگاه های برقی و همچنین دستگاه های ظریف الکتریکی از این نوع خاموش کننده جهت آتش سوزی هاییکه در سطح باشند مانند جامدات و مایعات قابل اشتعال نیز میتوان استفاده کرد.
عامل فشار در این خاموش کننده ها را از سه طریق بدست می آوریم:
1 ) فشار هوا یا ازت
2 )فشار گاز داخل کارتریج
3 ) فشار درونی خود ماده
انواع خاموش کننده های هالوژنه :
1 ) نوع سقفی که بصورت اتوماتیک عمل میکند
2 ) نوع بولینگی یا شیشه ای که با پرتاب بر روی حریق عمل اطفاء را انجام میدهیم
3 ) نوع استوانه ای
نوع سقفی :
این خاموش کننده ها در ظرفیت های 3 ، 9 ، 12 کیلویی ساخته میشود و بطور اتوماتیک عمل میکند. این خاموش کننده را معمولآ
در محل های مناسب به سقف نصب میکنند. راه خروج مایع با شیشه ی کوچکی که محتوای آن با مواد شیمیایی بسته میشود که از یک
طرف مجرای خروجی و از طرف دیگر به پایین کننده متصل میشود و راه خروج مایع را کاملآ مسدود میسازد. وقتی در محلی آتش
سوزی رخ میدهد، حرارت ناشی از حریق شیشه ی حاوی مواد شیمیایی که نوعی الکل است رسیده و ماده داخل شیشه منبسط شده و
در نتیجه شیشه شکسته و راه خروج مایع هالوژن باز و مایع مذکور بیرون پاشیده میشود، و با دریافت حرارت بصورت بخار در آمده
و روی حریق را میپوشاند و باعث خفه شدن حریق میگردد.
شیشه مواد شیمیایی در رنگ های متفاوت وجود دارد که هر کدام از رنگ ها در درجه حرارت بخصوصی باعث شکسته شدن خود
شیشه میشود، بنابراین با توجه به نیاز میتوانید نوع لازم را انتخاب و استفاده نمایید.
نوع بولینگی:
در این دستگاه ها ماده هالوژنه در شیشه هایی به شکل توپ بولینگ قرار داده شده که ظرفیت آن حدودا 1200گرم ماده هالوژنه
میباشد. در صورت آتش سوزی آنرا به میان آتش پرتاب میکنند، که در اثر شکستگی بطری، مواد هالوژنه تبدیل به گاز شده و عمل
اطفاء حریق صورت میگیرد.
نوع استوانه ای:
این نوع خاموش کننده را هم میتوان بصورت دستی و هم بصورت اتوماتیک مورد استفاده قرار داد. اگر درمحلی که خاموش کننده
فوق به دیوار نصب باشد، زمانیکه آتش سوزی رخ دهد، در صورتیکه کسی در محل متوجه نگردد، همچنین حرارت به حباب
محتوای ماده شیشه برسد، شیشه مذکور شکسته و راه خروج مایع هالون ها باز میشود.
خاموش کننده های مواد کف :
کف مورد مصرف برای اطفاء حریق مایعی است که بصورت پرتاب بر روی مواد در حال اشتعال به سرعت روی آتش را میپوشاند
ومانع از برخاستن گاز قابل اشتعال از روی مواد دیگر میگردد و با پوشاندن سطح ماده در حال اشتعال از رسیدن اکسیژن، هوا به آتش
جلوگیری میکند. وزن مخصوص آن کمتر از وزن مخصوص مایعات قابل اشتعال است، لذا در سطح آن شناور گشته و پایین نمیرود،
این نوع خاموش کننده ها به علل اشکالاتی که داشته اند، در سال های اخیر از رده خارج شده اند.
(قدرت پرتاب خاموش کننده های کف حدودا 5متر است و نسبت آن با آب (1 به 8) است، یعنی به ازای هر 8 لیتر آب 1 لیتر فوم
اضافه میکنند و ظرفیت این نوع خاموش کننده ها معمولآ 9 لیتری میباشد)
تآمین فشار در خاموش کننده ها:
در گذشته جهت اطفاء حریق از سطل شن یا قوطی هایی که محتوای آن پودر بود استفاده میکردند، بدین صورت که عامل فشار جهت
تخلیه این مواد وجود نداشت و شخص مجبور بود که با دست آن را بر روی آتش بپاشد، اما امروزه جهت پرتاب مواد اطفاء از عوامل
فشار که در درون سیلندر ها وجود دارد استفاده میکنند که آن عوامل به شرح زیر میباشد:
1 ) فشار هوا از طریق فشردن هوای خشک به داخل سیلندر
2 ) فشار یک گاز بی اثر مانند N2 ,CO2 که در داخل کارتریج قراردارد.
3 ) فشاردرون ماده خاموش کننده مانند CO2
طرزعمل سیلندرهای خاموش کننده
خاموش کننده ها به دو طریق عمل میکنند:
یکی به صورت مستقیم و دیگری به صورت واژگون، که البته روش واژگون مربوط به خاموش کننده های قدیمی تر سودا اسید و یا
فوم شیمیایی میباشد.
الف ) روش واژگون
در این روش برای خارج شدن ماده اطفائیه از خاموش کننده باید آنرا بصورت واژگون (سروته) گرفت، در غیر اینصورت ماده اطفاء
خارج نمیشود و فقط عامل فشار آن تخلیه میشود.
جهت شناسایی این نوع خاموش کننده ها یک دستگیره تاشونده در ته سیلندر وجود دارد.
ب ) روش مستقیم
در این نوع خاموش کننده ها احتیاجی به سرو ته کردن خاموش کننده نمی باشد و بایستی از دستگاه بصورت مستقیم استفاده شود.
توجه گردد که در صورتی که خاموش کننده ای را که عملکرد آن مستقیم است واژگون کنیم عامل فشار آن از نازل خارج میشود و اگر
خاموش کننده نوع واژگون را مستقیم نگه داریم همین عمل رخ میدهد.
قدرت پرتاب
برای اینکه بتوان با رعایت فاصله مناسب با آتش ، مواد اطفائیه را بر روی آتش بپاشید، خاموش کننده باید قدرت پرتاب داشته باشد،
که معمولآ این فاصله طبق استاندارد در خاموش کننده های دیگر متفاوت می باشد، بطوریکه حداقل آن 2متر و حداکثر آن 7 متر
میباشد.
درصد تخلیه
یکی از مواردی که در طراحی و ساخت خاموش کننده ها مورد نظر میباشد درصد تخلیه مواد خاموش کننده در شرایط عادی و شارژ
کامل می باشد، این درصد برای خاموش کننده های آب، دی اکسید کربن، کف و مواد هالوژنه 95% و برای خاموش کننده های
پوردی 85% می باشد.
زمان تخلیه
این زمان در خاموش کننده ها با توجه به مواد اطفائیه و وزن یا حجم آنها متفاوت است، بطور کلی میتوان گفت که حداقل زمان تخلیه
8 ثانیه و حداکثر آن 60 ثانیه میباشد.
آزمایش فشار در خاموش کننده ها
برای اطمینان از وجود فشار کافی در درون خاموش کننده، جهت به خارج فرستادن مواد اطفائیه معمولآ آزمایش هایی به شرح زیر
انجام میگیرد:
الف) وزن کردن: کارتریج را از خاموش کننده جدا کرده و وزن میکنیم، در صورتیکه بیش از 10% از وزن گاز محتوای آن کم شده
باشد باید آنرا مجددآ شارژ نماییم.
ب) فشارسنج: خاموش کننده هایی که به وسیله ی هوای فشرده کار میکنند، فشار درونی سیلندر به وسیله ی فشارسنج موجود بر
روی آن نشان داده میشود.
ج) آزمایش محلول: خاموش کننده هایی که فشار آنها از طریق تولید گاز، دراثر واکنش شیمیایی دو ماده تآمین میشود،
سنجش گاز تولیدی بدین صورت انجام میگیرد که مقداری از مواد شیمیایی موجود در سیلندر را با هم ترکیب کرده و مقدار گاز تولید
شده را محاسبه میکنند.
حفاظت از خورندگی بدنه سیلندر خاموش کننده
در خاموش کننده ها خطری که وجود دارد، ضعیف شدن ضخامت بدنه کارتریج در اثر زنگ زدگی و خورده شدن فلز از
داخل و یا خارج میباشد. برای جلوگیری از زنگ زدگی معمولآ به طریق ذیل عمل میکنند:
الف) استفاده از فلز ضد زنگ
ب) پوشاندن سطح داخل و خارج با یک ماده ضد زنگ
ج) کشیدن روکش پلاستیکی از درون بدنه یا روی کارتریج
آزمایش بدنه
در زمان ساخت بدنه خاموش کننده را، مورد آزمایش قرار میدهند تا از مقاومت آنها در برابر فشار تا حدی که استاندارد
برای آنها تعیین کرده اطمینان حاصل گردد.
روشهای تست خاموش کننده ها
الف) آزمایش مکانیکی نشت کردن
ب) آزمایش در رابطه با حداقل ضخامت بدنه
ج) آزمایش از هم پاشیدگی
د) آزمایش فشار کارکرد ( حداکثر فشاری است که بدنه خاموش کننده در حالت عادی کار، تحمل میکند و مقدار آن حدودآ نصف
فشاری است که بدنه با آن آزمایش میشود)
تعیین مکان مناسب جهت نصب خاموش کننده:
1 ) حداکثر5/ 1 متری از سطح زمین نصب گردد. چنانچه وزن خاموش کننده از 18 کیلوگرم باشد حداکثر در ارتفاع 1 متری
سطح زمین نصب گردد.
2 ) در نزدیکی ورودی وخروجی ها قرارگیرد.
3 ) مسیر جهت دسترسی، کوتاه و خالی از وسایل دست و پا گیر و مزاحم باشد.
4 ) درمکانی نصب گردد که امکان صدمات فیزیکی به آنرا به حداقل برساند.
5 ) سیلندر در فضای باز ودر مقابل تابش مستقیم نور خورشید یا برف و باران قرار نگیرد.
6 ) باید دقت داشت که خاموش کننده در فاصله ای دورتر از مواد مخاطره آمیز نصب شود.
7 ) وقتی که خاموش کننده بر روی دیوار نصب میشود باید از بست های مخصوص استفاده شود.
8 ) توضیع خاموش کننده ها در تمام فضا های مورد استفاده بصورت یکنواخت انجام شود.
امیدواریم که مطالب فوق، درباره خاموش کننده های اطفاء حریق برایتان مفید بوده باشه و تونسته باشیم در
راستای ایمنی و امنیت و هر آنچه که نیاز به دانستن آن درباره سیلندرهای آتش نشانی لازم داشتید، پاسخی
جامع داده باشیم و هرگونه سوالی که بی جواب مانده را از ما بپرسید، شرکت آتش دام با سالها سابقه ی درخشان
در این زمینه و با کادر ماهر و کار آزموده در هر زمینه ای، درباره امنیت، ایمنی، طراحی ، تولید ومشاوره
آماده ارائه خدمات خود به شما عزیزان میباشد.
به امید سرزمینی آباد و ایمن برای تمامیه عزیزانمان در سراسر کشور
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید! ورود
نظرها